Oynamaya gönlü olmayan gelin, yerim dar” dermiş. “Belediyelerde taşeron sistemini niye kaldırmıyorsunuz” sorusuna verilen cevaplar da böyledir. Mesela şöyle:

Efendim elimizde boş kadro yok. O yüzden ihaleye açıyoruz.

Boşalan kadrolarınıza kadrolu işçi almak yerine, neden belirli sürelerde kadroları iptal ettiniz? İkinci soru, Bakanlıktan kadro talebinde bulundunuz mu?

Efendim “iptal edin” dediler, ettik. Bazen istiyoruz kadro, “yok” diyorlar.

Aslında laf olsun diye talep ettiniz, doğru mu? Piyasacı hükümetlerin belediyelerden kadrolu işçiliği eriten uygulamalarına boyun eğdiniz, itiraz etmediniz, siz de sustunuz, partiniz de sustu.

Ne desem bilmem ki?

Kadro talebinde ısrar ettiniz mi? Israrınıza olumlu cevap vermedilerse, millete anlattınız mı durumu? Basın açıklaması vs ile. Yanınıza işçileri ve halkında alıp bir basın açıklaması olamaz mıydı? Siz yürümüyorsanız bile, işçiler kadro talebiyle Ankara’ya yürüyebilir, mitingler yapılabilirdi değil mi? Adaletse adalet... Yürüyüş olacaksa bunun için olsun. Devleti eritmeyin, desin işçi, bakın nasıl destek görecek, haksız mıyım?

Olabilir, düşünemedik efendim. Ayrıca biz, sonuçta İçişleri Bakanlığına bağlıyız. Görevden alırlar alimallah.

Toplumun ve işçinin meşru bir hakkı için uğraşmaya değmez mi? Bu sebeple görevden alınacaksanız da bu madalya olmaz mı?

Doğru da, madalya yedi yıldızlı otelde geçmiyor efendim.

Hadi sizin notunuz belli. Partilerinizin neden gıkı çıkmadı bunca zaman?

Bilemem efendim

Onlar da piyasacı olduklarından, kamu personelinin eritilmesini istediklerinden olmasın?

Bilemem, onlara sorun bunu.

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi, Alt İşverenlik Yönetmeliği, kamu ihale yasası, 5393 Sayılı Belediye Yasasının 67. maddesinde ve ilgili diğer mevzuatta, işin taşerona verilmesi konusu sadece olanaktır, öneridir. Siz neden zorunlulukmuş, hatta Allah kelamıymış gibi bütün işleri taşerona veriyordunuz?

Hık, mık...

Reklamdan sonra devam ediyor 

“Efendim, Belediye yasasında işçilik giderlerinin bütçenin yüzde 30’unu aşamayacağı şeklinde sınırlama vardır. İşi ihaleye vermeye mecbur kalışımız bu yüzdendir. Yoksa taşerondan biz de haz etmeyiz” diyor bazılarınız, doğru mu?

Haklısınız. Bazılarımız değil, hepimiz için durum budur.

İşi ihaleye verdiğiniz şirkete kazanç da bırakıyorsunuz. Bu durumda gerçek işçilik maliyeti, kaçındığınız kadrolunun maliyetinden nasıl daha düşük olabiliyor, açıklar mısınız?

Efendim şirkete köşe döndürdüğümüz doğrudur. Ama beraberinde bir şey daha yapıyor, taşeron işçisini kölelik koşullarında çalıştırıyoruz. Yüzde 30 sınırının altına bu şekilde düşürüyoruz.

Bal bunu dürüstçe açıkladın. Tebrikler. Peki, şuna ne demeli? Aynı işi yapan taşeron işçisi ile kadrolu işçi arasında ücret, sosyal haklar ve sendikal örgütlülük düzeyi bakımından taşeron işçisinin aleyhine büyük farklar olmasını vicdanınız nasıl kabul ediyor?

Ama vicdan falan demeyin, ayıp oluyor efendim.

Boş işçi kadrosu olmadığı için taşeron ihalesi açtığınızı söylüyorsunuz? Taşeron şirketin işçilerini de siz belirlediğiniz, hatta partinizden gönderilen kişiler olduğuna göre, bizzat işçinin kendisini kooperatif ya da şirkette örgütleyerek ihaleyi bizzat işçiye vermeyi neden düşünmüyorsunuz? Böylece yandaş şirketlere belediyenin kaynaklarını fazladan sömürtmüş olmazsınız, doğru mu?

Efendim bu, işçinin yaptığı işin patronu olması demektir. Olamaz, olmamalı. Cem Karaca boşuna “işçisin sen işçi kal” dememiş yani.

Kadro yok dediniz ya, neden geçici işçiliği denemiyorsunuz? İşçi ile bireysel sözleşme yapabilirsiniz. Kadrolu işçilerle aynı haklara sahip olabilir, toplu sözleşmeden yararlanabilir, her yıl yenilenen sözleşmelerle de kadro alıncaya kadar çalışabilir. Böylece de taşeron ihalesine gerek kalmaz. Neden yapmıyorsunuz?

Efendim bin yaşayın, aklımıza gelmemişti.

Oysa 1990’a kadar birçok belediyede vardı. Şimdi öğrenmiş oldunuz, buyurun yapın.

Efendim sıkıştırmayın, şurada güzelce ihaleye veriyoruz işleri. Karıştırmayın ortalığı.

696 sayılı kararnamede sözde kadroya geçirilen işçiler, personel çalıştırmaya dayalı ihalelerin işçileriydi. Ya diğerleri? Belirli süreli sözleşme, müteahhitlik, hizmet alım ihaleleri?

Onlar devam. Kararname onlara bir şey söylemiyor.

Gelelim belediye şirketlerine.

Eyvah! Şirketleri de mi konuşacağız?