Bu rakam ülkemizde en büyük insan kaynağı israfının Emniyet Teşkilatında yapıldığını da gözler önüne seriyor.
29 Eylül 2012 Cumartesi 08:59
 
Türkiyede  birinci sınıfa ayrılmış ve merkezde pasif görevde bekleyen emniyet müdürlerinin sayısının 1000 civarında olduğu söyleniyor. Bu rakam ülkemizde en büyük insan kaynağı israfının Emniyet Teşkilatında yapıldığını da gözler önüne seriyor.
 
Bu derece insan kaynağı israfının temel nedeninin “İl Emniyet Müdürlüğü” müessesi olduğunu düşünmekteyiz. İl Müdürleri her ne kadar unvanlarında “İl” kelimesi geçse de aslen bulundukları ilin merkez ilçesinin emniyet ve asayişinden Vali’ye karşı sorumlu kamu görevlileridir.
 
Bir ilin merkezi dışındaki ilçelerinin emniyet ve asayişinden ise o ilçenin emniyet müdürü ilçe kaymakamına, kaymakam ise valiye karşı sorumludur. Büyükşehir olan illerde ise il emniyet müdürleri bir nevi valinin güvenlik danışmanı olarak görev yapmaktadırlar.
 
Mevzuat her ne kadar bizim yazdığımız gibi olsa da kamuoyunda il emniyet müdürleri, neredeyse il valisinden sonra gelen ve tüm ili yöneten bir kamu görevlisi gibi algılanmakta, lojman, makam aracı, korumalar ve geniş yetkilerle donatılmış bir makam sahibi olarak görülmektedirler. Doğal olarak bu algı il Emniyet Müdürlüğü görevini, polis akedemisinden mezun olan her komiser yardımcısının rüyası haline getirmektedir.
 
Sadece 81 ili bulunan bir ülkede her birinci sınıfa ayrılan müdürü il emniyet müdürü olarak atamak ise olanaksızdır. Durum böyle olunca, birinci sınıfa ayrılan ancak 81 müdür arasına giremeyen emniyet müdürleri polis müfettişi ya da merkez emniyet müdürü kadrolarına atanarak eylemsiz göreve çekilmektedirler.
 
Oysaki emniyet teşkilatının “unvan” yerine “nufüs bazlı alan hakimiyeti”ni esas alan bir kadrolaşmaya gitmesi gerekmektedir. Örneğin, merkez ilçe polis bölgesi nüfusu 35.000 olan Bayburt’ta 1.Sınıf bir Emniyet Müdürü “Bayburt İl Emniyet Müdürü” unvanı ile görev yaparken, merkez ilçe polis bölgesi nüfusu 185.000 olan İskenderun'da 3. Sınıf bir Emniyet Müdürü “İskenderun İlçe Emniyet Müdürü” unvanı ile görev yapmaktadır, 110.000 nüfuslu Nazilli, 532.000 nufüslu Üsküdar, 831.000 nüfuslu Keçiören ve Türkiye’de 100.000’in üzerinde nüfusu bulunan onlarca ilçe ile Ardahan, Muş, Iğdır gibi merkez ilçe polis bölgesi nüfusu 100.000'in çok altında onlarca il bu duruma örnek gösterilebilir.
 
Unvan esaslı bu atama sistemi pratikte kaynak israfından başka birşey değildir. Oysaki güvenlik sektöründe olması gereken strateji “nüfus bazlı alan hakimiyeti”dir. Yüzbinlerce insanın yaşadığı bir kentin statüsünün ilçe olması kanun koyucunun takdiri ile belirlenmiştir, ancak buraların güvenliğinin sırf statüsünden dolayı tecrübeli 1.sınıf emniyet müdürleri yerine daha az tecrübeli 3. veya 4.sınıf emniyet müdürlerine bırakılması ne kadar doğrudur.
 
Oysaki güvenlik açısından bir yerin il veya ilçe olmasından çok nufüsu yani kentte yaşayan insan sayısı baz alınmalıdır. Bu şekilde 81 il merkezine ilaveten nüfusu 100.000’in üzerindeki tüm ilçelere birinci sınıf emniyet müdürü atanmalı ve hepsinin özlük hakları eşitlenmelidir.
 
Emniyet teşkilatı nüfus kriterine göre teşkilatlanırken, müdür unvanlarının önündeki il ve ilçe ibareleri ise kaldırılmalıdır. Örneğin, “Muş İl Emniyet Müdürü” değil “Muş Emniyet Müdürü”, “Bafra İlçe Emniyet Müdürü” değil “Bafra Emniyet Müdürü” v.b. gibi bir unvan sistemi getirilmelidir.
 
Yargı'ya bakıldığında bu açıdan örnek bir teşkilatlanma sistemi görülmektedir. Nufüs yoğunluğu baz alınarak açılmış bulunan Ağır Ceza Merkezlerinde Başsavcılar ve Ağır Ceza Mahkemesi Başkanları görev yapmakta ve statüleri il merkezlerindeki Başsavcı ve Ağır Ceza Mahkemesi Başkanları ile tamamen eşit olmaktadır. Örneğin Bitlis Başsavcısı, Burhaniye Başsavcılığına atanabilmekte iken tam tersi de mümkün olabilmektedir.
 
Benzer bir örnek de görevin gereklerine göre teşkilatlanan TSK’dan verilebilir. Kimi illerde komuta kademesinde en rütbeli subay Albay iken, kritik bazı ilçelerde askere General rütbesinde subaylar komuta edebilmektedirler.
 
Emniyet teşkilatında bir an evvel “nüfus bazlı alan hakimiyeti” sistemine uygun bir teşkilatlanmaya gidilerek merkezde pasif görevde tutulan ve yaşı 50‘yi henüz geçmiş yüzlerce tecrübeli emniyet müdürüne aktif olarak hizmet etme fırsatı sağlanması gerekmektedir.
Mustafa Engin KARA / Rotahaber
mustafaenginkara@msn.com