Milliyet Gazetesi ekonomi yazarı Cem Kılıç bugün okurlarından gelen soruları cevapladı. Okur sorularında yer alan emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili bir soruya da cevap veren Prof. Dr. Cem Kılıç EYT'de yeni bir düzenlemenin Meclis gündemine geleceği konuşulduğunu ifade etti. Kılıç konuşulduğu dediği EYT düzenlemesinin içeriğine yönelik henüz net bilgiler olmadığını da ifade etti.

GEÇEN HAFTA MİLLİ GAZETE DE HABERLEŞTİRMİŞTİ
Milliyet Gazetesi yazarı Cem Kılıç'ın ifadeleri ile örtüşen bir haber de geçen hafta Milli Gazete'de yer almıştı. Milli Gazetenin haberine göre halkın tepkisini ortaya koyan anketleri inceleyen iktidar partisi AK Parti, yeni hamlelere hazırlanıyor. Anketlerde kararsız kesimin artması ve AK Parti’nin oy oranında büyük düşüşü gören iktidar, daha önce kürsüden karşı çıktığı birçok konuyu gündemine almayı planlıyor. İktidarın önümüzdeki günlerde bir numaralı konusunun Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olacağı belirtiliyor.

Milliyet Gazetesi ekonomi yazarı Cem Kılıç'ın bugün yayınladığı yazısındaki soru şöyle oldu;

Soru : Emeklilikte yaşa takılanlar ve yaşını bekleyenler için son durum nedir? Hangi durumlarda erken emekli olmak mümkün oluyor?

 
Cevap: Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yeni bir düzenlemenin Meclis gündemine geleceği konuşuluyor. Bu düzenlemenin içeriği hakkında henüz net bilgiler yok.

EMEKLİLİK VE SİGORTA İLE İLGİLİ DİĞER SORULAR ŞÖYLE OLDU
Soru : İşe girdiğim tarih ile sigorta primlerinin ödenmeye başladığı tarih farklı, acaba emekliliğimi etkiler mi? Sigortayı öne çekmek için ne yapmalıyım?

Cevap: İlk kez sigortalı olunan tarihte sigortalılık süresi işlemeye başlar. Ancak prim ödeme gün sayısı çalışma olursa artar, çalışma olmadığında prim günü işlemez. Sigorta giriş tarihini öne çekmenin faydası emeklilik koşullarını değiştirmektir. Askerlik, doğum gibi borçlanmalarla sigortalılık girişi öne çekilebilir.

Soru : Askerlik borçlanmasıyla emeklilik yaşı nasıl değişir?

Cevap: Askerliğini sigortalı olmadan önce yapan kişiler, askerlik süresini borçlanarak sigorta girişlerini geri çekebilirler. Parmak hesabı yapılarak geri çekilen sigorta giriş tarihinin emeklilik koşullarını değiştirip değiştirmediği hesaplanmalı ve emekliliği bir yaş öne çekecek kadar borçlanma yapılabiliyorsa bu borçlanma yapılmalıdır. Her durumda askerlik borçlanması emeklilik yaşını öne çekmez ancak her borçlanma prim gününü artırır.

Soru : SGK’dan ‘emekli olabilirsiniz’ işlemini yaptırdıktan sonra ne kadar sürede maaşımı almaya başlarım?

 
Cevap: SGK’ya başvuruyu yaptıktan sonra aylık bağlanma işlemi başvuru yapılan tarihin ay sonundan itibaren yapılır. Yani 3 Şubat’ta başvuran kişiye 1 Mart’tan itibaren aylık bağlanır. Aylık bağlanması işlemi ise SGK’nın yoğunluğuna göre değişmektedir.

Çok prim ödeyenin maaşı neden düşüyor? İşte kritik sorunun cevabı

Soru : Merhaba, 10 yılı devlette memur, 35 yılı da özel sektörde sigortalı olmak üzere, 45 yıl yıldır çalışıyorum. En üst limitten sigortalı maaşı alsam bile 25 yıllık çalışanla aynı. O, 25 yıl prim yatırdı, ben 45 yıl? Aynı maaş, bir çelişki değil mi? Tazminat hesaplanırken, devletteki 10 yıl sayılıyor mu, sayılmıyorsa, devletin 10 yıl boyunca yaptığı kesintiler ne olacak? Mevcut sistem uzun çalışmayı değil, kısa çalışmayı teşvik etmiyor mu?

CEVAP: Emekli aylığına etki eden iki unsur prime esas kazanç, yani SGK’ya bildirilen ücret ve çalışılan gün sayısıdır. Dolayısıyla, teorik olarak prim gün sayısı fazla olan kişinin emekli aylığının yüksek olması gerekir. Ancak gün başına ödenen kazancı düşürecek şekilde SGK’ya bildirimde bulunulması emekli aylığını düşürüyor.

3 KEZ EMEKLİ AYLIĞI HESAP YÖNTEMİ DEĞİŞTİ
Ülkemizde üç kez emekli aylığı hesaplanmasıyla ilgili yöntem değiştiği ve her değişiklik aylık hesabında sigortalı aleyhine sonuçlar doğurduğu için 1999 öncesi, 1999 2008 arası ve 2008 sonrası çalışmaları olan kişilerden SGK’ya 4.500 TL’nin altında olanların aylıkları çalıştıkları her ay ne yazık ki düşüyor.

PRİM GÜN SAYISI FAZLA OLANA DÜŞÜK AYLIK
Bu nedenle prim gün sayısı fazla olan kişiye daha düşük aylık bağlanması söz konusu olabiliyor. Bu sorunun kanuni düzenleme ile çözülmesi gerekli. Diğer yandan kamuda çalıştığınız günlerde ödediğiniz primler kaybolmuş değil, bu günlerde bildirilen primler de emekli aylığına olumlu etki edecek.

MEMURİYETTEN AYRILMA NEDENİ TAZMİNAT KAZANDIRACAK NEDEN OLMALI
Ancak kamuda çalıştığınız günler için ikramiye alabilmeniz için memuriyetten ayrılma nedeninizin kıdem tazminatına hak kazandıracak bir neden olması lazım. İstifa ederek memurluktan ayrılan bir kişi ileride emekli olurken bu sürelere ilişkin ikramiye alamaz. Ancak kamudan ayrılma nedeniniz işçiler için belirlenen kıdem tazminatına hak kazanma nedenlerinden birisi ise emekli olurken bu süreye ilişkin ikramiyenizi alabilirsiniz.

Cem Kılıç