Milyonlarca vatandaş geçtiğimiz ay Meclis’ten geçen ‘yeniden yapılandırma yasası’ ile emeklilik hakkına kavuştu.

Yasa prim borcundan dolayı gün eksiği olanlar ile vergi borcu olan esnafı da kapsıyor

Daha önce borcuyla birlikte günleri silinen Bağ-Kur’lular bu primlerini yeniden canlandırarak emeklilik hakkına kavuştu. Yeni yasayla, silinen günlerin tamamı yeniden kullanılabiliyor.

Daha önce borcuyla birlikte günleri silinen Bağ-Kur’lular bu primlerini yeniden canlandırarak emeklilik hakkına kavuştu. Yeni yasayla, silinen günlerin tamamı yeniden kullanılabiliyor.

Son olarak 2015’te çıkarılan torba kanun ile Bağ-Kur prim borcu 12 ay ve daha fazla olanların bu borçları silinmiş ve hizmetleri de dondurulmuştu.

PRİM ÖDEYENE GÜN İADESİ Bu borçlardan kurtulan vatandaşlar çalışmaya ve prim ödemeye devam ettiler. Biriken primlerini ise şimdi emeklilik hesabında kullanabiliyorlar. Ancak eğer eksik primleri varsa onlar için yeni bir fırsat doğdu. Daha önce silinen ve dondurulan hizmet günlerini yeniden canlandırarak (ihya) emeklilik hesabına katabiliyorlar. Böylece ödedikleri süre kadar beklemeden emekli olabiliyorlar. Bu işlem için hak sahiplerinin dilekçe ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurması gerekiyor.

3 AY İÇİNDE ÖDEME ŞARTI Bu başvuru sonrasında borç tutarı hesaplanıp tebliğ ediliyor. Borçlu olan esnaf 3 ay içinde yapmak zorunda. Bu süre içinde borcun tamamını ödeyenlerin silinen günleri yeniden sigortalılık hesabına dahil ediliyor. Yani emeklilik hesabında prim günlerine ekleniyor. Burada dikkat edilmesi gereken konu durdurulan (silinen) sürenin tamamına ait primi ödemek zorunlu. Yani emeklilik için daha az süreye ihtiyacı olan da dondurulan günlerin tamamının primini ödemekle yükümlü. Eğer 3 ay içinde ödeme yapılmazsa ‘ihya’ talebiniz iptal ediliyor. Güncel asgari ücret üzerinden prim ‘İHYA’ için başvuruda prim hesabı o günkü asgari prime esas kazanç üzerinden yapılıyor. Dondurulan (silinen) süreyi günlük prim miktarı ile çarpılıp bunun yüzde 34.5’lik kısmını ödeniyor. Örneğin, Bağ-Kur’lu esnaf Mehmet Bey’in 18 ay dondurulmuş süresi bulunuyor. Bu yıl müracaat ettiğinde hesaplamada kullanılacak asgari ücret 1.777.50 TL olacak. Buna göre Mehmet Bey’in 18 ay için ödeyeceği tutar şöyle hesaplanacak: 18 X 1.777.5 X % 34.5 = 11 bin 038 TL. Tarım Bağ-Kur’lu olanların ödeyeceği miktar ise biraz daha az olacak. Bu yıl için hesaplama 24 günden yapılacak. Bu durumda olan birisi 18 ay için 8 bin 830 lira prim ödeyecek. Aylıklar tek hesapla belirlensin Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndaki aylık hesaplanma parametrelerinin emekli aylıklarını küçülttüğünü öne sürerek, “Karma emekli aylığı hesaplanma sistemi yerine bütün dönemleri kapsayan ve kendi içinde eşitliği sağlayan tek bir emekli aylığı hesaplanma sistemi getirilmelidir” dedi.

300 LİRALIK ARTIK OLACAK

Ergün, “Çalışılan dönemlerdeki kanun hükümlerine göre emekli aylığı hesaplanması, emekliler arasında eşitsizliğe yol açıyor. 2000 sonrası emekliler Ekim 2008 sonrasında sigortalılık süresi uzadıkça, özellikle de asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin emeklilik haklarında büyük kayıplar dikkat çekiyor” diye konuştu. Ergün, şöyle devam etti: “Mesela, yapılacak değişiklikle 2000 sonrası emekli olanların alt sınır aylık bağlama oranı yüzde 35’ten yüzde 60’a yükseltilirse, güncellenme katsayısı olarak büyüme oranının da yüzde 100’ü dikkate alınırsa emekli aylıklarında yaklaşık 300 lira artış olacak.

DENGENİN KURULMASI İÇİN 2000 öncesi emekli olanların alt sınır emekli aylığı bin 389 lirayken, 2000 sonrası çalışmaları karşılığı olarak bağlanan emekli aylığı alt sınırı 860 lira. 2000 öncesi ve sonrası alt sınır emekli aylıkları arasında dengenin kurulabilmesi için taleplerimiz dikkate alındığında 2000 sonrası alt sınır emekli aylığı bin 160 liraya yükselecektir.”