Kamuda ve Özelde çalışan Taşeron işçilerin Kıdem Tazminatı

Kamuda çalışan taşeron işçilerin büyük kısmı kadro aldı. Belediye hizmetlerinde çalışan taşeron işçiler de belediyelerin bünyesinde kurulan iştiraklere geçerek kısmen kadrolu hale geldi. Bunun dışında bir de özel sektörde çalışan taşeron işçiler bulunmaktadır. Özellikle temizlik, ev işleri ve güvenlik alanında faaliyet gösteren bir çok şirket taşeron adı verilen işçileri çalıştırmaktadır. Hal böyle olunca da taşeron işçilerle ilgili sorular ve sorunlar devam ediyor. Taşeron işçilerden gelen soruların başında ise 'kıdem tazminatı' geliyor. 
 

Çünkü bir çok alt işveren olarak tanımlanan şirketler, taşeron işçisine kıdem tazminatı ödememek için yıl sonu gelmeden fiktif çıkış işlemi yapıyor. Bu durum taşeron çalışanların kıdem tazminatı başta olmak üzere bir çok hak kaybına yol açıyor. Bu nedenle taşeron işçilerin kıdem tazminatı konusundaki haklarının ne olduğunu bir kez daha anlatmakta fayda var. 

Mevzuatımızda alt işveren olarak tanımlanan taşeron, bir işverenden işyerinde yürüttüğü mal veya hizmetlerin üretimine ilişkin bir işte veya bir işin eklentisinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişi olarak tanımlanmaktadır. Taşeron işçi ise bu kapsamdaki şirketlerde çalışan sigortalı çalışanlara denilmektedir. Taşeron işçiler de yürürlükteki İş Kanunu'nun ilgili hükümlerine tabidir. Burada önemli olan işçinin yasada öngörülen kıdem tazminatı şartlarını taşımasıdır. Eğer bu şartları taşıyorsa, taşeron işçi de kıdem ve ihbar gibi tüm haklardan yararlanabilir. Özlük haklarının ödenmesi konusunda işçiyekarşı asıl işveren veya alt işveren aynı derecede sorumludur. 

Kıdem tazminatı şartları nelerdir?
Taşeron işçilerin kıdem tazminatı alabilmeleri için, diğer çalışanlarda olduğu gibi yasada öngörülen kıdem tazminatı şartlarını yerine getirmesi gerekiyor. Buradaki ilk şart kıdem tazminatı şartlarının oluşmuş olmasıdır. Bunun içinde aynı işyerinde bir yıl kesintisiz olarak çalışmak gerekiyor. Ve yine işçinin yasada yer alan hükümlere göre işten ayrılmış olması söz konusu olacak. Bunun yanında taşeron işçiye; 
" İş sözleşmesinin işveren tarafından işçinin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle,
" İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle,
" Askerlik görevi nedeniyle,
" Emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeniyle,
" Kadın işçinin evlenmesi nedeniyle ve işçinin ölümü nedeniyle fesih halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenmektedir.

Kıdem tazminatı ödemesi nasıl yapılır?
İş Kanunu kapsamında kıdem tazminatına hak kazanan işçinin iş akdinin feshi ile birlikte ilgili firma tarafından kıdem tazminatı işçinin banka hesabına yatırılır ve ilgili kıdem tazminatı ödemesine ilişkin taraflarca detaylı işçi alacakları dökümünü içeren ibra ile ilgili protokol yapılır. Taraflarca kıdem tazminatı konusunda mutabık kalınamadığı takdirde taşeron işçinin İş Mahkemesinde dava açma hakkı bulunmaktadır. 
DİLEK ÜNAL (Makale) sgkrehberi