Taşeron işçilerinin yıllık izinleri

Hukuki ismi her ne kadar alt işveren işçisi de olsa uygulamada taşeron işçisi olarak bilinen ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak çalışan işçilerin yıllık izinleri her daim sorun olmuştur. Bunun temel nedeniyse, neredeyse her yıl değişen alt işverenlerdir.

Örneğin 2015 yılı için ihaleyi kazanan firma; işçi A’yı çalıştırmaya devam ettğinde bir sorunla karşılaşıyordu. Kamu kurumu bünyesinde 8 yıldır çalışan ve bu arada 3 taşeron firma değiştiren işçi A, her ne kadar kamu kurumu nezdinde 8 yıllık kıdeme sahip olsa da, ihaleyi yeni kazanan firma işçi A’nın henüz kendi bünyesinde 1 yılını doldurmadığını iddia ediyor ve ona yıllık izin vermiyordu. Aynı sorun bir sonraki sene de devam ediyor ve firma işçiye bu kez de 14 günlük izin vermek istiyordu; halbuki 8 yıllık hizmeti olan işçinin beklentisi ise 20 günlük yıllık izin oluyordu.

Yargıtay ne diyor?

Yargıtay kararları bu konuda zaten bir standart oturtmuştu ve farklı alt işverenlerle bile olsa aynı kamu kurumu bünyesinde fasılasız olarak çalışan işçilerin tüm hizmet yıllarının esas alınmasını ve yıllık izinlerinin buna göre kullandırılmasını istiyordu. Ama ortada bir kanun hükmü olmadığından firmalar yine de bu kararları mecbur kalmadıkça esas almayabiliyorlardı. Bu noktada kanuni bir düzenlemeye ihtiyaç duyuduğu açıktı.

Taşeron işçilerinin yıllık izin hakları kanun kapsamına alındı

Beklenen değişiklik 10/09/2014 tarihinde geldi. Buna göre; taşeron işçilerinden, taşeron şirketi değişmesine rağmen aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık izin süresi, aynı işyerinde çalışmış oldukları süreler dikkate alınarak hesaplanacaktır.

Ayrıca asıl işverenler (kamu kurumları), taşeronlar tarafından çalıştırılan işçilerin hak ettikleri yıllık ücretli izinlerin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmekle ve ilgili yılı içinde kullanılmasını sağlamakla, taşeron firma ise işçi izin kayıt belgesinin bir suretini asıl işverene (kamu kurumuna) vermekle yükümlü tutulmuştur.

taseron isci yillik izin iscidunyasi

Taşeron işçisinin yıllık izni ne olacak?

Buna göre olması gerekenleri maddeler halinde sıralayalım.

Taşeron firma kaç defa değişirse değişsin, işçinin o kamu kurumu bünyesindeki toplam hizmet süresi yıllık izin için esas alınacak.
Kamu kurumları ilgili birimlerini kurarak ya da personel görevlendirerek; taşeron işçilerinin yıllık izinlerini kullanıp kullanmadığını denetleyecek ve kullanılmamış izinlerin zamanında kullanılmasını sağlayacak.
Taşeron firma, işçilere ait izin kayıt belgelerinin bir suretini her daim kamu kurumuna sunacak.
SONUÇ
Taşeron işçisinin yıllık izin uygulaması bakımından yaşanan sorunlar artık ortadan kalkmıştır. Taşeron firmaların kaç kez değiştiğinden bağımsız olarak, taşeron işçisinin ilgili kamu kurumundaki toplam hizmet süresi esas alınarak yıllık izni kullandırılacaktır. Üstelik bu izinlerin kullandırılıp kullandırılmadığını takip etmek ve kullandırılmamışsa kullanılmasını sağlamak yükümlülüğü de kamu kurumlarına aittir. Kamu kurumları yetkililerince bu kontrollerin ve takibin yapılmaması halinde hukuki sorumluluklarla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır.

Yıllık İzin:  Bir yıldan az çalışanlara yıllık izin verilmez. 5 Yıla kadar çalışanlara 14 gün, 5 ile 15 yıl arasında hizmeti olanlara 20 gün, 15 ve daha fazla hizmeti olanlara 26 gün yıllık izin verilir. Yeraltı işlerinde çalışanlara 4 gün fazla izin verilir. 

Analık İzni: Hamilelik süresince kadın çalışana kontroller için izin verilir. Kadın çalışan toplam 16 hafta ücretli analık izni hakkı vardır. Bu süre sonunda çalışan isterse 6 ay kadar ücretsiz izin alabilir.

Süt İzni: Kadın çalışana 1 yaşından küçük çocuğunu emzirmesi için günde toplam 1 buçuk saat süt izni verilir. Çalışan süt iznini ne zaman kullanacağına kendisi karar verir.

Evlilik İzni: Evlenen işçi çalışana toplam 3 gün evlilik izni verilir.

Babalık İzni: eşi doğum yapan işçi çalışana toplam 5 gün babalık izni verilir.

Ölüm İzni: ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde çalışan işçiye toplam 3 gün izin verilir.