TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Ve Toplu Sözleşme Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi Gerekçesi İle Birlikte İlişikte Sunulmuştur.

Gereğini saygılarımla arz ederim. 

Hasan AKGOL

CHP Hatay Milletvekili

 

GENEL GEREKÇE;

 

4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun 15. Maddesi "Sendika Üyesi Olamayacaklar" başlığı ile düzenlenmiş ve sendika üyesi olamayacak çalışanlar içerisinde, emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel, sayılmıştır.

 

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa'nın 51. Maddesi sendika kurma hakkını düzenlemektedir. Anayasamızın 51. Maddesinin 2. fıkrası, "Sendika kurma hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâk ile başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebepleriyle ve kanunla sınırlanabilir." hükmünü içermektedir.

 

Görüldüğü gibi Anayasamızda da polislere sendika hakkı konusunda "yasak" olarak nitelendirilebilecek bir hüküm bulunmamaktadır. Siyasal iktidarların yaklaşımları ile polislerin sendika kurmaları engellenmiştir. Emniyet Genel Müdürlüğü ve taşra teşkilatında çalışan polisimiz ve sivil memurlarımızın sendikalı olmasının artık günümüz Türkiye'si için bir lüks olarak görülemez.

 

Tam üyelik müzakerelerini sürdürdüğümüz AB ile bu maceralı yürüyüş, 31 Temmuz 1959'da Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yaptığı ortaklık başvurusu ile başlamıştı. 1963 yılında Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklık anlaşması imzalamasıyla devam eden ve Türkiye'nin 1987 yılında tam üyeliğe başvurmasıyla ivme kazanan süreç, 1999 yılında AB üyeleri tarafından aday olarak kabul edilmemizle, 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başlandı. Pek hızlı ilerlemese de ülkemizin önüne hedef olarak koyduğu bir üyelik süreci ve fasıl fasıl görüşmeler sürmekte. Üyesi olmak için çaba sarf ettiğimiz Avrupa Birliğine üye ülkelerde polisler hangi koşullarda çalışıyorlar?

Avrupa Birliği'ne, üye 27 ülkenin neredeyse hepsinde polislerin en az bir sendikası bulunuyor. İngiltere, Hollanda, İspanya ve Portekiz'de ise birden fazla polis sendikasının bir araya gelmesiyle kurulmuş federasyonlar bulunuyor. Avrupa ülkelerinin 13'ünde, sendikaların grev hakkı da bulunmaktadır.

 

Son yıllarda polis teşkilatı içerisinde artan intihar vakaları, kurum içi ilişkilerde ast üst ilişkisinden kaynaklanan iletişimsizlik, soruşturma, fazla mesai, tayin sarmalında çalışan polisler, sosyal, ekonomik ve diğer bütün yasal haklarını koruyabilmek için sendika kurabilmeli ve bunların çalışmalarına özgürce katılabilmelidirler. Hem ileri demokrasi hedeflerinden bahsetmek hem çalışanların örgütlenme haklarını kısıtlayan yasal mevzuatları muhafaza etmek çelişkili bir tutum olarak tanımlanabileceği gibi statükonun devamından yana olmaktan başka bir anlam ifade etmez.

 

Teklifimle değişikliğe konu edilen 15. Maddede belirtilen kişilerden j bendinde sayılan, emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personelin sendika kurma hakkını kullanmasında milli güvenliği, kamu düzenini, genel sağlık ve genel ahlakı, başkalarının hak ve özgürlüklerini tehdit eden bir husususun varlığından bahsedilemez. Hiçbir ayrım yapılmaksızın tüm kamu görevlilerinin ILO standartlarında sendikal haklara sahip olması gerekmektedir. Sendikal haklar artık insan hakkı kavramı içerisinde ele alınmaktadır, bu çerçevede bu hak Türk Polisinden esirgenemez. Ülkemizin taraf olduğu usulüne göre yürürlüğe girmiş uluslar arası anlaşmalar da bu konuda kapsayıcı hükümler içermektedir. Bu meyanda çok zor şartlar altında görev yapan polislerimizin sendika kurmalarının önündeki yasal engelin kaldırılması gerekmektedir.

4688 SAYILI KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI VE TOPLU SÖZLEŞME KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

 

MADDE 1. 25.6.2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

 

MADDE 2. Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 

MADDE 3. Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.